Blog (čeština)
Český jazyk pro Poláky
Publikováno 06. 07. 2022
Bít se do prsou
Bít se do prsou, být hrdý, chlubit se
= Pękać z dumy, chwalić się
Bić się w piersi, czuć się winnym, kajać się
= Cítit se viditelně/veřejně provinile, otevřeně/veřejně/demonstrativně přiznávat vinu, kát se
Polski idiom "bić się w piersi" (…)
Publikováno 02. 07. 2022
Upraveno 02. 07. 2022
Kultura zamiast słownika
Uczniowie mnie na kursie zapytali, co znaczy czeskie słowo "strniště".
Chociaż miałem polski ekwiwalent prawie na języku, nie mogłem wspomnieć, jak dokładnie brzmi, i zdecydowałem się to polskie słowo wyśledzić wg tego, gdzie wiedziałem, że go słyszałem:
- ja: Jak się (…)
Publikováno 02. 07. 2022
[bież]
Żona przyszła do domu,
ja ją idę przywitać do drzwi,
i żona w drzwiach mówi:
"[běž ode mě]" ( = odejdź ode mnie),
więc zaczynam się wycofywać,
ale żona kontynuuje:
"... plecak"
... aha, ona mnie nie wygania,
ale odwrotnie: mówi "Bierz ode mnie plecak" !
Nie wiem, (…)
Upraveno 30. 06. 2022
Traca waznosc czeskie banknoty, ktore z przodu w lewo nie maja zoltych kropek.
Dnia 30. 6. 2022 traca waznosc czeskie banknoty, ktore z przodu w lewo nie maja zoltych kropek.
Znaczy koncza czeskie banknoty z lat 90.;
z wyjatkiem 5.000 CZK, ktora zostaje wazna tez z 1999 roku.
Jezeli czeski banknot nie posiada zoltych (…)
Upraveno 30. 06. 2022
Święta 5. 7. i 6. 7. w CZ
Wtorek 5. 7. i sroda 6. 7. sa w CZ swieta;
mozna wiec zakladac, ze duzo Czechow (i nawet calych firm) w poniedzialek 4. 7. bedzie mialo wolne;
czyli ze duzo Czechow (czeskich firm) bedzie mialo wolne od soboty 2. (…)
Upraveno 05. 07. 2022
Ji vs. jí; ni vs. ní
Nawet rodowici Czesi z magisterskim wyksztalceniem maja w czeskim klopoty typowo z dwoma tematami:
1) Pisanie "mě" vs. "mně"
Bo wymowa jest dokladnie taka sama; choc pisowna i znaczenie inne.
Dotyczy i samych slow "mě" i "mně" (rozne przypadki zaimku "ja")
i roznych (…)
Upraveno 27. 06. 2022
Droga wąska i kręta
Zadzwonil do mnie kuzyn i zapytal sie mnie,
co to po polsku znaczy [droga waska i kreta].
Powiedzialem mu, ze pewnie to bedzie [wonska i krenta], ze przy tym "a" i "e" pewnie jest ogonek,
i wyjasnilem mu, o co chodzi (CS: (…)
Upraveno 21. 06. 2022
Vydržet CS = Wytrzymać PL
vydržet CS = wytrzymać PL
To cos calkowicie innego niz "wydrzeć" PL.
Nie chodzi o dawniej bliskie slowa jak w przypadku zdradliwych slow,
nie chodzi o pokrewne slowa;
jest to calkowicie inna konstrukcja slowa.
Podobne czeskie slowo (z troche innym znaczeniem),
to slowo "vydřít" (…)
Upraveno 10. 06. 2022
Rzeczowniki rodzaju żenskiego kończące przez spółgłoskę
Rzeczowniki rodzaju żenskiego,
które w czeskim kończą się przez spółgłoskę:
1)
Niektóre są dla polskich uczniów zaskakujące,
dlatego że w polskim mają rodzaj męski,
natomiast w czeskim mają rodzaj żenski:
- ta tramvaj CS = ten tramwaj PL
- ta garáž CS (…)
S ním CS = Z nim PL
s ním CS = z nim PL
sním CS
– zjem PL (dokonany)
– śnię PL (niedokonany)
– marzę PL (niedokonany)
Znaczenia śnić vs. marzyć Czech nawet raczej nie będzie uważal za dwie różne znaczenia,
dlatego że po czesku obie znaczenia (…)
Upraveno 02. 06. 2022
Loď vs. Lodž
Loď vs. Lodž;
Zlatý vs. Zlotý
loď CS
=
łódź (statek) PL
Lodž CS
=
Łódź (miasto) PL
Odmiana:
https://prirucka.ujc.cas.cz/?slovo=Lod%C5%BE
zlatý CS:
złoty PL
- (przymiotnik)
-- materiał/metal/medal
-- kolor,
-- człowiek/serce/charakter;
gulden PL
- moneta w Austrii, w tym w Czechach, do 1892 r.
Zlotý CS
=
Złoty (PLN, PLZ) PL
W nazwach własnych stara się więc (…)
Upraveno 02. 06. 2022
"Ch" – jedna litera, lub dwie?
"Ch" – jedna litera, lub dwie?
Język vs. ICT – liczba pól i porządek;
alfabet, alfabet fonetyczny i alfabet Morsa
Z punktu widzenia języka czeskiego "ch", to jedna litera;
chociaż fizycznie zapisywana za pomocą dwu znaków.
Sytuacja więc jest bardzo podobna jako w przypadku (…)
Upraveno 27. 05. 2022
Úhly / Kąty
Úhly / Kąty
1)
W geometrii:
kąt PL
=
úhel CS
úhlová bruska, flexa CS
=
szlifierka kątowa, gumówka PL
úhloměr CS
=
kątomierz PL
0 °
nulový úhel
kąt zerowy
(0; 90) °
ostrý úhel
kąt ostry
90 °
pravý úhel
kąt prosty (!)
kolmý CS (jaki, przymiotnik)
kolmo CS (jak, przysłówek)
=
pod kątem prostym PL
(90; 180) °
tupý úhel (dosłownie (…)
Upraveno 26. 05. 2022
Je to sice dál, zato horší cestou.
W czeskim mamy powiedzenie
"Je to sice dál, zato horší cestou."
Znaczy:
"Jest to co prawda dalej, ale gorszą drogą."
Rozpowszechnione zostało prawdopodobnie na podstawie czechosłowackiego filmu "Sněženky a machři" z 1982 r.,
gdzie chodziło o wycieczkę na nartach w ramach szkolnego kursu (…)
Upraveno 28. 05. 2022
Právě, no právě CS
právě, no právě CS
=
właśnie, no właśnie PL
(zgoda, powód)
právě, zrovna CS
=
właśnie, akurat PL
(konkretny moment w czasie; konkretny podmiot, konkretna osoba)
"právě tehdy, když" (v matematice), "tehdy a pouze/jen tehdy, když" CS
=
"wtedy i tylko wtedy, (…)
Upraveno 19. 05. 2022
Sestra
Co může znamenat české slovo "sestra"?
1)
sestra CS = siostra PL
ségra CS = siostra PL (potocznie)
sestřička CS = siostrzyczka PL
2)
jeptiška, řádová sestra, sestra, řeholnice, mniška CS
= zakonnica, siostra zakonna, mniszka PL
matka představená, abatyše CS ~ matka przełożona PL (…)
Co vlastní Karel
Co vlastní Karel
nebo co se jmenuje po Karlovi
Karlův pes, Karlův syn
Karlův automobil, Karlův most, Karlův byt
Karlova škodovka, Karlova manželka, Karlova Studánka, Karlova univerzita
Karlovo auto
Karlovi psi, Karlovi synové
Karlovy automobily, Karlovy Vary
Karlovy dcery
Karlova auta
Někteří Češi (především v jihozápadních Čechách, ale i (…)
Upraveno 23. 04. 2022
Šachové figurky / Bierki szachowe:
Šachové figurky / Bierki szachowe:
♙ pion PL = pěšec CS
♘ skoczek, koń PL = jezdec, kůň CS
♗ goniec, laufer PL = střelec CS
♖ wieża PL = věž CS
♕ hetman, królowa, dama PL = dáma, královna CS
♔ król PL = (…)
Publikováno 18. 04. 2022
Dáma (hra) = warcaby !
Dáma (hra) = warcaby !
A máme tu další zrádné slovo. Tentokrát jde o název deskové hry:
warcaby (PL) = dáma (CS) = draughts (EN) = checkers (US EN) = dama/damas (různé jazyky)
vrhcáby (CS) = backgammon (EN) = tryktrak (PL)
Ještě (…)
Publikováno 15. 04. 2022
do × k/ke:
do × k/ke:
Jdu ke kostelu – mám schůzku u kostela.
("u" CS = przy, koło, około PL)
– Nejdu dovnitř, zastavím se venku.
Jdu do kostela – mám schůzku v kostele.
("v" CS = w PL)
– Jdu dovnitř.
Upraveno 16. 04. 2022
Chyba największy czeski bard był Karel Kryl.
Chyba największy czeski bard był Karel Kryl.
I jego chyba najwięcej popularna (najwięcej w kierunku popu) piosenka to "Anděl" (Anioł):
– https://www.youtube.com/watch?v=KkdXbPy97OE
– https://www.youtube.com/watch?v=pkEcC2zzXRQ
– (Drugi skrot tylko na wypadek ze by poprzedni link nie dzialal.)
Kiedy po (…)
Publikováno 15. 04. 2022
Jak w czeskim czytamy angielskie "a":
Jak w czeskim czytamy angielskie "a":
Coś traktujemy już jako (prawie) czeskie słowo, więc "a" czytamy jako [a]:
manažer [manažer],
superman [superman],
hamburger [hamburgr], hambáč
To czytamy mniejwięcej po czesku (tylko w hamburgeru wypuszczamy "e" jak w angielskim, i reszta już jest jak (…)
Upraveno 10. 04. 2022
banan (uśmiech) PL
banan (uśmiech) PL
=
rohlík (úsměv) CS
mieć banana (na twarzy) PL
=
mít (na obličeji) rohlík CS
Jednak wydaje mi sie,
ze w czeskim jest ten idiom z rogalem znacznie mniej uzywany
i nawet znacznie mnie znany niz w polskim idiom (…)
Upraveno 12. 04. 2022
"sofa" PL będzie po czesku:
"sofa" PL będzie po czesku:
gauč,
kanape,
pohovka,
troj/dvoj/dvou-pohovka,
sedačka,
sofa,
lenoška,
divan,
otoman
(Foto: Wikimedia: Wikidapit)
Upraveno 07. 04. 2022
Nazwy geograficzne – zeměpisné názvy
Nazwy geograficzne – zeměpisné názvy
Z jezykiem obcym uczy sie czlowiek znow praktycznie cala podstawowke, slownictwo z wszystkich dziedzin, taksonomie kazdego przedmiotu.
Oraz terminy zawodowe z swojej specjalizacji.
Jedna z takich dziedzin ogolnej wiedzy, to geografia.
Warto wiedzic, ze:
Węgry = Maďarsko
Węgry dawniej = (…)
Publikováno 03. 04. 2022
Upraveno 06. 06. 2022
skrývat, ukrývat CS = chować PL;
skrývat, ukrývat CS = chować PL;
chovat CS = hodować (o zwierzętach) PL;
hodovat CS = ucztować PL;
účtovat CS = księgować PL.
chovat se CS = zachowywać się PL
hodować (o roślinach) PL = pěstovat CS
(Foto:
Pixabay License
Free for commercial use
)
Kachna CS = Citroën 2 CV
Kachna CS = Citroën 2 CV
Kačena CS = Tatra 805
Kaczka PL = Mercedes Benz T1 (208, 308, ...)
VW Brouk CS = VW Garbus PL
Żuk PL = Žuk CS
Mały Fiat, Maluch PL = Maluch CS
Duży Fiat PL = Polský Fiat, (Polský) (…)
Nasnídat se = Zjeść śniadanie
Nasnídat se = Zjeść śniadanie
Naobědvat se = Zjesć obiad
Navečeřet se = Zjeść kolację
Najíst se = Zjeść
(samo "zjeść"; bez precyzowania co konkretnie)
Sníst dort = Zjeść tort
(fyzicky ho sníst; dojíst; nechat prázdný talířek)
Dát si dort = Zjeść tort
(celá (…)
kapesní nůž, kapesní nožík, zavírací nůž, zavírací nožík CS
kapesní nůž, kapesní nožík, zavírací nůž, zavírací nožík CS
= scyzoryk, nóż kieszonkowy PL
(
malý nůž = nožík
kapesní = kieszonkowy
)
Za socialismu byla v Československu rozšířená "rybička",
malý kapesní nůž s kovovou střenkou ve tvaru ryby,
takže i samo slovo "rybička" může znamenat: (…)
podporovat = popierać, wspierać
podporovat = popierać, wspierać
popírat = zaprzeczać
zapírat = nie przyznawać się, ukrywać
vzpěrač = ciężarowiec (osoba, sportowiec)
vzpírat
- podnosić (hantel), podpierać;
- sprzeciwiać się, przeciwstawiać.
vzpěra = wspornik
výztuha, výztuž = wzmocnienie, zbrojenie, umocnienie
Upraveno 15. 03. 2022
kolem, okolo CS
kolem, okolo CS
=
koło, około PL
Wszystkie trzy znaczenia:
- Iść po swojej trasie, która jest blisko tego miejsca.
- Chodzić dookoła tego miejsca (CS: dokola).
- Numerycznie: cca, zgrubsza.
kolo CS
=
koło PL (kluczowa część pojazdu)
(jízdní) kolo CS
=
rower PL
(…)
Upraveno 09. 03. 2022
SUV
SUV
[suv] PL
[es-ú-vé] CS, [esúvéčko] CS potocznie
Opel
[opel] PL
[opl] CS
Renault
[renó] PL
[renolt] CS
Beemka PL (potocznie)
Bavorák, Bavor, Bávo CS (potocznie)
w razie, że PL:
w razie, że PL:
v případě, že
w razie czego PL:
případně,
eventuálně,
kdyžtak (potocznie),
když tak (potocznie)
(... mám náhradní, mám ještě jeden, mám i stan, ...)
na wypadek PL:
pro jistotu,
pro každý případ,
pro sichr (potocznie),
pro strýčka příhodu (archaicznie (…)
Upraveno 04. 03. 2022
krótkofalówka PL = krátkovlnná vysílačka CS
krótkofalówka PL = krátkovlnná vysílačka CS
parowóz PL = parní lokomotiva CS
Czech powie w dużo kontekstach tylko samo "vysílačka" lub tylko samo "lokomotiva".
(Jeżeli już wiemy, o jakiej konkretnie mówimy;
lub jeżeli nie potrzebujemy odróżniać rodzaju.)
Całe wyrażenie z przymiotnikiem Czech użyje (…)
pracovat na nějakém projektu / pracovat na sobě
pracovat na nějakém projektu / pracovat na sobě
(na kom, na čem; na něčem)
=
pracować nad jakimś projektem / pracować nad sobą
(nad kim, nad czym; nad czymś)
dárek k narozeninám
(ke komu, k čemu)
=
prezent na urodziny
(na kogo, na co)
Stůl bez stolu,
Stůl bez stolu,
dům bez domu:
Zmiana "ů" vs. "o" w środku słowa.
Zgrubsza jak po polsku ("stůl" CS),
jednak nie do końca ("dům" CS):
Mianownik i biernik
(1. p. "kto, co" i 4. p. "kogo co"):
stůl CS = stół PL
dům CS = (…)
Upraveno 14. 02. 2022
prosto PL
prosto PL
- rovnou CS
(prosto, wprost PL; ~ bezpośrednio PL)
- rovně CS
(~ kierunek PL; ~ bez zakrętów, bez skręcania PL)
poprvé CS = pierwszy raz, po raz pierwszy PL
(można pisać też "po prvé" CS; jednak (…)
Jesteśmy tu we dwie PL
Jesteśmy tu we dwie PL
=
Jsme tu dvě CS (bez "ve"!);
Jsme tu ve dvou CS;
Jsme tu ve dvou lidech CS.
Jsme tu ve dvě (hodiny) CS
=
Jesteśmy tu o drugiej (godzinie) PL
Upraveno 12. 02. 2022
wzajemnie, nawzajem PL
wzajemnie, nawzajem PL
(jako odpowiedź na życzenia)
=
tobě taky / vám taky / nápodobně CS
Publikováno 09. 02. 2022
Král Klacek?
Král Klacek?
Czasami jakis Czech powie "jako za krále Klacka".
Co by to doslownie znaczylo, i ze jest taka przez Czechow uzywana formulacja niepoprawna i w sumie bezsensowna, to wyjasnie nizej;
teraz szybkie przetlumaczenie calego idiomu/zwrotu:
Zwrot "jako za krále (…)
Jak si ze dvou knih složit polsko-český odborný slovník
Jak si ze dvou knih složit polsko-český odborný slovník
Původně napsáno v lednu 2021 na FB;
zde v mírně stručnější verzi publikováno cca o rok později.
Přišel jsem na zajímavé know-how, jak získat velmi dobrý anatomický slovník:
Dostal jsem v Polsku vydaný (…)
Upraveno 09. 03. 2022
dovedu, dokážu, zvládnu
dovedu, dokážu, zvládnu
(dovést, dokázat, zvládnout) CS
=
potrafię, dam radę, jestem w stanie PL
dokážu (dokázat) CS
=
udowodnię (udowodnić) PL
dovedu (dovést) CS
=
doprowadzę (doprowadzić) PL
zvládnout, naučit se CS
=
opanować, nauczyć się PL
nyní CS = teď CS
nyní CS = teď CS
= teraz PL
teď:
normalny język, codzienna komunikacja, stylistyka neutralna
nyní:
język formalny, urzędowy, literacki, poetycki, archaiczny; wyższa forma językowa
-------
není CS = nie jest, nie ma PL
(3. os., liczb. pojedyncza)
-------
niniejszym PL = tímto CS
(formalne pismo, oficjalna deklaracja)
Upraveno 07. 02. 2022
naprzeciwko kogo czego
naprzeciwko kogo czego
(genitiv, dopełniacz)
=
naproti komu čemu
(dativ, celownik)
---
zadowolony z kogo czego
(genitiv, dopełniacz)
=
spokojený s kým čím
(instrumentál, narzędnik)
---
zadowolony, że
=
spokojený, že
(chociaż to działa tak samo w obu językach :) )
skleník CS = szklarnia PL
skleník CS = szklarnia PL
sklárna CS = huta szkła PL
Upraveno 01. 02. 2022
(ten) vrtulník, (ta) helikoptéra
(ten) vrtulník, (ta) helikoptéra
=
(ten) śmiegłowiec, (ten) helikopter
(ta) vrtule = (to) śmigło
// Část letadla; a slangově v IZS (přinejmenším mezi hasiči) také vrtulník LZS (letecké záchranné služby) – v obou jazycích a státech.
// Część samolotu; i slangowo (…)
Upraveno 27. 01. 2022
małżeństwo Nowaków PL,
małżeństwo Nowaków PL,
państwo Nowakowie PL
(ludzie, para)
=
manželé Novákovi CS,
pan a paní Novákovi CS
×
małżeństwo PL
(status, instytucja, zawarcie, nieważność, ...)
=
manželství CS
štíhlý CS = szczupły PL
štíhlý CS = szczupły PL
hubený CS = chudy PL
chudý CS = biedny PL
tlustý CS = gruby PL
tučný CS = tłusty PL
(jedzenie, mleko, mięso; font bold; 7 lat)
Skoro "tlustý" nie brzmi ladnie, to używa się:
silnější, silný CS = puszysty, większy (…)
Upraveno 26. 01. 2022
stávka CS = strajk PL
stávka CS = strajk PL
stawka (godzinowa) PL = (hodinová) sazba CS
stawka (o coś) = sázka CS
kwota PL = částka CS
Upraveno 17. 01. 2022
Blatník, dveře, kolo, pneumatika, světlo, reproduktor (např. u auta):
Blatník, dveře, kolo, pneumatika, světlo, reproduktor (např. u auta):
- levý přední,
- pravý přední,
- levý zadní,
- pravý zadní.
Je vhodné říci nejdříve levý/pravý,
potom teprve přední/zadní.
Je to zvyk; zní to tak lépe (přirozeněji)
než "přední levý" apod.
Stejně tak:
- (…)
gra planszowa, planszówka = desková hra, deskovka
gra planszowa, planszówka = desková hra, deskovka
hrát koho co: deskovou hru, deskovku
Upraveno 12. 01. 2022
poprosit – poprosić
poprosit – poprosić
požádat – zapytać, poprosić
---
podat žádost – złożyć wniosek
---
požadovat koho co – żądać, wymagać
dožadovat se koho čeho – żądać, wymagać
------
------
řada – rząd, kolejka; szereg, gama
úřad – urząd
pořadí – porządek, kolej(ność)
popořadě, postupně – po kolei
pořádek – porządek
řád – porządek (system, (…)
Publikováno 09. 01. 2022
Dokonavý vid (aspekt dokonany):
Dokonavý vid (aspekt dokonany):
promyslet to, promyslím to
rozmyslet si to, rozmyslím si to
vymyslet to, vymyslím to
Nedokonavý vid (aspekt niedokonany):
myslet, myslím
myslet na to, myslím na to
myslet si, myslím si
přemýšlet o tom, přemýšlím o tom
promýšlet to, promýšlím to
rozmýšlet si to, rozmýšlím si to
vymýšlet (…)
Publikováno 08. 01. 2022
Upraveno 10. 04. 2022
- banánové děti CS
- banánové děti CS
– zvenku (fyzicky) Asiati (žlutí), zevnitř (mentalitou) Češi/Evropani (bílí)
– odzewnątrz (fizycznie) Azjaci (żółci), odwewnątrz (mentalnością) Czesi/Europejczycy (biali)
– dzieci wietnamskich rodziców, które już urodziły się w (…)
Publikováno 08. 01. 2022
Upraveno 08. 01. 2022
Polski zwrot "być pod wrażeniem (kogoś/czegoś)" nie można do czeskiego przetłumaczyć tak wprost.
Polski zwrot "być pod wrażeniem (kogoś/czegoś)" nie można do czeskiego przetłumaczyć tak wprost.
W czeskim to sformulujemy inaczej:
- Udělal/-a/-o jsi na mě dojem. (Zrobiłeś na mnie wrażenie. Jestem pod Twoim wrażeniem.)
- Udělal na mě dojem. (Jestem pod jego wrażeniem.)
- Udělala (…)
Uruchomiłem dla tego blogu RSS kanał:
Uruchomiłem dla tego blogu RSS kanał:
https://www.adamek.cz/rss-blog/?blog=czeski
RSS kanal mozna sobie dodac do czytniku RSS,
Panstwa czytnik na podstawie tego bedzie ten kanal obserwowac,
i Panstwo tak zawsze natychmiast dostana informacje, ze sie na blogu pojawilo cos nowego.
Czytnik RSS to albo oprogramowanie specjalizowane, przeznaczone (…)
Publikováno 07. 01. 2022
ždímat (prádlo; ručně) = wykręcać
ždímat (prádlo; ručně) = wykręcać
ždímat (prádlo; v pračce) = wirować
ždímat (někoho, např. stát; koho co) = wyciskać, drenować
Publikováno 07. 01. 2022
Upraveno 07. 01. 2022
Dziś dowiedziałem się ciekawą rzecz:
Dziś dowiedziałem się ciekawą rzecz:
Czeskie słowo "volant"
(znaczy: okrągła kierownica samochodowa)
pochodzi bardzo prawdopodobnie z francuskiego,
dlatego że po francusku jest to dokładnie tak samo – też "volant".
Więc jeżeli ktoś nie pamiętał, jak jest po czesku kierownica w (…)
Upraveno 26. 04. 2022
całe szczęście, że PL
całe szczęście, że PL
= ještě štěstí, že CS
to ještě jde CS;
aspoň, že ... CS
~
pół biedy PL,
chociaż PL
Aspoň že tak = No to pół biedy
Upraveno 06. 01. 2022
kaloryfer, sześciopak (mięsień brzucha) PL
kaloryfer, sześciopak (mięsień brzucha) PL
= pekáč buchet, buchtičky (břišní sval(y)) CS
Już się w Czechach i języku czeskim używa też angielski wyraz "sixpack",
jednak dokładnie tak, znaczy po angielsku, bez tłumaczenia albo innej poprawy na czeski.
Upraveno 27. 01. 2022
uhlí CS = węgiel PL (materiał opałowy)
uhlí CS = węgiel PL (materiał opałowy)
uhlík CS = węgiel PL (C, karbon, materiał konstrukcyjny, pierwiastek)
uhlovodan CS (archaismus; dnes už spíše "sacharid") = węglowodan PL
uhlovodík CS = węglowodor PL
živočišné uhlí CS (…)
Upraveno 07. 02. 2022
Kde, tady, doma vs. Kam, sem, domů:
Kde, tady, doma vs. Kam, sem, domů:
Kde je?
Je tady
Je tam
Jsem doma (bez "v") (jako "home" EN),
Jsem v domě, jsem v domu (jako "house" EN),
Jsem dole (bez "na"!),
Jsem nahoře (v patře, na kopci),
Jsem na hoře (na nějaké hoře, (…)
Publikováno 03. 01. 2022
Napsala mi učitelka z české základní školy, že má ve třídě na prvním stupni ZŠ polského žáka (a kromě něj ještě Ukrajince),
Napsala mi učitelka z české základní školy, že má ve třídě na prvním stupni ZŠ polského žáka (a kromě něj ještě Ukrajince),
tak jestli bych jí mohl poradit, jak s ním má postupovat,
aby ho nastartovala na vnímání českého jazyka.
Protože (…)
Upraveno 31. 12. 2021
V jedné facebookové skupině, kde si vzájemně radí jazykáři,
V jedné facebookové skupině, kde si vzájemně radí jazykáři,
se jeden jazykář nás ostatních zeptal,
jak v kontextu hraní počítačových her vznikl výraz "Chytám ping" ve smyslu "hra se mi seká" (čili "hra mi neběží plynule").
Jelikož by to mohlo zajímat (…)
Publikováno 31. 12. 2021
Czasami troche z przesada mowie, ze kiedy ktos pojedzie samochodem z Hradca Králové do Kudowy (po normalnej drodze, poza niedawno otworzonym odcinkiem autostrady),
Czasami troche z przesada mowie, ze kiedy ktos pojedzie samochodem z Hradca Králové do Kudowy (po normalnej drodze, poza niedawno otworzonym odcinkiem autostrady),
to na czeskim oznakowaniu drogowym zobaczy piec wersji, jak (nie)mozna napisac nazwe miasta "Wrocław".
W tym np. (…)
Publikováno 30. 12. 2021
Upraveno 02. 01. 2022
"pokecat" / "pokecat si" (s někým)
"pokecat" / "pokecat si" (s někým)
= pogadać (z kimś) – potocznie
"pokecat" (něco)
= polać i zabrudzić (coś) – zrobić na tym małą plamę – potocznie
"pokecat se"
= polać i zabrudzić się, polać i zabrudzić sobie ubranie (np. jogurtem, keczupem, (…)
Publikováno 30. 12. 2021
Na czym to polega? = V čem to spočívá?
Na czym to polega? = V čem to spočívá?
To polega na tym, że ... = To spočívá v tom, že ...
Polega to na kim czym. = Spočívá to v kom čem.
Publikováno 30. 12. 2021
O co jde CS = O co chodzi PL
O co jde CS = O co chodzi PL
Bylo by s tím (hodně) běhání CS = Było by z tym (dużo) zachodu PL
ucházet se o ... CS = ubiegać się o ... PL
uprchlík CS = uchodźca PL (utíkat, prchat (…)
Publikováno 30. 12. 2021
"a" CS
"a" CS
- "i" PL
"i" CS
- "też", "także", "nawet", "i ... i ..." PL
("i"/"oraz" z akcentem na fakt, że oba/wszyscy) PL
"nebo", "či" CS
- lub, albo PL
"czy" PL (w srodku zdania orzekajacego; na poczatku warunku)
- jestli, zda CS
"czy" PL (na poczatku (…)
Publikováno 30. 12. 2021
Jest bezpieczny
Jest bezpieczny
- je v bezpečí (pro sebe; není ohrožen, není v ohrožení)
- je bezpečný (pro okolí, pro ostatní; neohrožuje ostatní/okolí)
Publikováno 30. 12. 2021
Upraveno 02. 01. 2022
W czeskim powinniśmy odróżniać słowa "náledí" vs. "ledovka".
W czeskim powinniśmy odróżniać słowa "náledí" vs. "ledovka".
Przeciętny Czech (w tym ja), który się nie specjalizuje w meteorologii, się na różnicy między tymi słowami nie zna.
Ktoś nawet nie ma pojęcia, że te słowa trzeba odróżniać;
i niektórzy mamy (…)
Publikováno 30. 12. 2021
Upraveno 02. 01. 2022
Světové strany:
Světové strany:
- sever CS = północ PL
- jih CS = południe PL
- západ CS = zachód PL
- východ CS = wschód PL
poledne CS = południe PL – w sensu czasu
půlnoc CS = północ PL – w sensu czasu
záchod, toaleta CS (…)
Publikováno 30. 12. 2021
Upraveno 02. 01. 2022
(Napisano i na FB opublikowano 25. 7. 2021)
(Napisano i na FB opublikowano 25. 7. 2021)
Przyniosłem z lasu kwiaty lipy na herbatę, i przy tej okazji wpadło mi do głowy, że muszę tutaj napisać, które drzewo jest czeskim narodowym drzewem.
Właśnie lipa. Po czesku "lípa".
Z tego, że (…)
Publikováno 30. 12. 2021
Upraveno 02. 01. 2022
Olimpiada Matematyczna PL =
Olimpiada Matematyczna PL =
Matematická olympiáda CS
Olimp PL = Olymp CS
matematyka PL = matematika CS
informatyka PL = informatika CS
fizyka PL = fyzika CS
(to latwo zapamiętać, skoro tutaj są te i/y dokładnie odwrotnie)
politechnika PL = polytechnika CS
(z řeckého πολύ, polý, mnoho)
poliklinika (…)
Upraveno 05. 01. 2022
Zdecydowałem się naprogramować sobie i uruchomić mikroblog.
Zdecydowałem się naprogramować sobie i uruchomić mikroblog.
Mam zamiar tutaj publikować krótkie posty / artykuły, podobne jako np. na swojej stronie Facebookowej "Martin Adámek – Język czeski dla Polaków",
jednakże tutaj będą u mnie na witrynie w środowisku poza Facebookiem i (…)